- Bouw het langzaam op. Beter nog; zwem rustig de zomer uit en de herfst, en erna de winter, in. Dan wen je geleidelijk aan de steeds toenemende kou, en kan je lichaam zich hier steeds beter op instellen/op reageren. Een andere manier is te starten met heel korte dipjes (en heel kort kan dan ook prima enkele tientallen tellen zijn, en iedere zwem wat langer gaat tot je misschien 2, 3, minuten red en merkt dat je langzaam verder kan gaan. Let op: Je stopt daar waar het voor jou goed voelt, er is geen druk en alleen jouw ervaring telt. Het zwemmen in koud water is niet zonder risico, dat is belangrijk je goed te realiseren. Blijf altijd goed naar je lijf luisteren, en verken je grenzen langzaam en stap voor stap. Koude tolerantie verschilt enorm per persoon, en het is niet alleen de ervaring maar is mogelijk zelfs deels genetisch aangelegd. En fijn om te weten; een heel korte dip is echt al voldoende om te kunnen genieten van de voordelen van het koude water!
- Zorg voor warmte. Een rustige warming up zoals een stukje wandelen vooraf kan prettig zijn. Na de zwem is het van belang dat je je zo snel mogelijk afdroogt (niet wild gaan wrijven, maar rustig droog afdeppen) en warm aankleed. Denk aan lekker ruim vallend en extra warm vest, goede winterjas met capuchon, en evt nog een warme muts daar weer onder. Handschoenen en fijne sjaal om je nek kan ook fijn zijn. Er zijn sommige die een flesje lauw warm water meenemen voor over de koude tenen na de zwem, dat klinkt wel lekker maar heb ik alleen nooit zelf geprobeerd. Als het vriest is een klein dekentje ter bescherming voor onder je voeten erg fijn als je je aan het omkleden bent. Zelf neem ik steevast mijn thermosfles met warme verse gember thee mee voor op de terugweg, dat vind ik heel fijn.
Misschien klinkt dit alles wat overdreven, maar na het koud water zwemmen heb je nog de zogenaamde afterdrop te confronteren. Nadat je het water uit bent, koelt je lijf namelijk nog verder af. De bloedcirculatie komt weer meer op gang; je warme bloed stroomt nu weer meer door je koude ledematen en je huid (door de kou trekt je bloed hier iets van weg om vooral je organen te beschermen) en koelt hierdoor af. Dat bloed stroomt dan – kouder – verder door je lijf en ook naar je organen, wat ervoor zorgt dat je naderhand nog verder afkoelt dan je in het water al was. Ook al voelt het dus in het water nog goed, er is een risico dat je ongemerkt te ver gaat en dit pas (te laat) in je afterdrop merkt. Lees je daarom vooraf goed in, weet signalen van onderkoeling te herkennen en verken je grenzen stap voor stap!
Mocht je in de auto zitten op de terugweg (zoals ik), dan kan je evt wel lekker de verwarming ietsje aanzetten. Ik zou wel oppassen die niet meteen voluit en veel te warm te zetten. Je kan jezelf wat helpen, maar je lichaam moet uiteindelijk vooral uit zichzelf weer geleidelijk warm kunnen worden. Dan profiteer je het meest van het koud water effect.
- Denk aan je veiligheid. Zwem niet alleen. Ook al ben je een ervaren (winter) zwemmer, met een zwemmaatje is het wel zo veilig en nog gezellig ook. Daarnaast is mijn advies om altijd te zwemmen met een speciale zwemboei, zoals deze 360 Safer Swimmer Tow Float. Die gaat bij mij nu al 2 jaar intensief mee! De zwemboei zorgt niet alleen voor zichtbaarheid (leuke felle kleurtjes), maar je kan er ook mee dobberen als je even moe bent. Let op; het is geen reddingsmiddel maar een hulpmiddel, dus blijf waakzaam op jezelf en je omgeving (storm, stroming etc) en ga op tijd het water uit als het toch even een keertje niet goed voelt!
Een opvallende badmuts is ook fijn. Die zijn er in veel leuke kleuren en patronen.
Zichtbaarheid is belangrijk, voor boten maar ook mogelijke tegenliggers. Want ook al is het open water lekker groot, zeker op populaire plaatsen kan je toch zomaar andere zwemmers tegenkomen. En dan wil je niet botsen…
- Kies een goede (winter) locatie. Ok, toch nog een veiligheidspuntje… Regelmatig zie ik mensen via een steil trappetje het ijskoude water ingaan. Ik doe dit liever niet, want mocht je kramp krijgen, dan kan je zo’n trappetje moeilijk terug omhoog klimmen. Zeker als het ijzer ijskoud is door de vorst.
Kies daarom in de winter liever uitsluitend zwemlocaties uit waar je gemakkelijk zo het water in en uit kan lopen.
Nog een voordeel is dat je zo langzaam het water in kan lopen, ipv ineens de shock van de koude plons in het diepe. Ik raad dus altijd aan om eerst goed na te denken over de spot waar je gaat zwemmen en je exit mogelijkheden.
- Voldoende voeding. Een kleine en gemakkelijk verteerbare portie eten, ruim voor de zwem is aan te raden. Dat voorkomt later mogelijke duizeligheid en/of desoriëntatie en zorgt ervoor dat je net wat meer aankan. Een grote maaltijd vlak voor je zwem is niet aan te raden, probeer daar ongeveer 2 uur tussen te laten. En denk ook aan hydratatie! Drink wat voor en na de zwem (warme verse gember thee is mijn favoriet).
Het is tevens goed om kort na het koud water zwemmen voldoende te eten en drinken. Bijvoorbeeld een kleine recovery snack direct na de zwem (binnen een half uur heeft meeste effect) en voor je (avond) maaltijd kies je voor goede vetten en wat proteïne, welke je herstel verder zullen bevorderen. En dat heeft je lijf wel nodig, want een echte koud water zwem kost enorm veel energie!
Ben je benieuwd hoe ik ooit begonnen ben met koud water zwemmen en of dit ook iets voor jou is? Dan vind je dit blog vast ook leuk om te lezen; Koud water zwemmen en hoe ik ermee begon.
Hoe ik überhaupt begonnen ben met zwemmen, lees je in dit artikel; Hoe sportief zwemmen voor mij begon.
Leuk als je hieronder in de comments ook jouw tips wilt delen.
